تطابق جسم و روح در ایجاد اثر جهان

بسم ا… الرحمن الرحیم

 

پیش تر از هماهنگی بین جسم و روح صحبت کردیم و گفتیم که رسیدگی به یکی و نادیده گرفتن دیگری نمی تواند انسان را به تعالی برساند. اهل علم و نظم و تفکر نبودن، رسیدگی نکردن به روح و بیماری، عدم آراستگی، تمیز نبودن و رسیدگی نکردن به جسم است. آراستگی زمانی تبدیل به اثر می شود و در انسان تجلی می یابد که توأماً با آراستگی و نظام بندی روح باشد. روحی که آلوده به کبر و غرور است، هرگز با آراستگی ظاهری به فروتنی نمی رسد.

مصداق عینی و عملی هماهنگی روح و جسم، نقاشانی بودند که تصویر ترسیم شده شان حتی سال ها پس از از مرگشان نیز ارزشمند تر و گران بهاتر عرضه شده است در چنین مواردی کافیست کمی دقت کنیم که اثر هنرمند صرفاً به خاطر مهارت هنری و فیزیکی او نیست بلکه به سبب اخلاقیات و آداب صحیحی است که توأم با هنر خویش در زندگی اجرایی کرده است. اشعار شاعران نیز زمانی ماندگار و جاودان می شود که از روح و هسته درونی شاعر در قلمش جاری شود و بتواند همانند اشعار حضرت حافظ در هر دوره با نیت انسانی ارتباط برقرار کند و راهنما و راهگشای آنان شود.

اثر انسان ها هم در حالت زشت و نادرستش ماندگار می شود و هم در حالت زیبا، مفید و مؤثر است. مطالعه در رفتار انسان ها و در خلق اثر آن ها به روشنی نشان می دهد، مال و ثروت در بروز آن نقشی نداشته است. کُتب جناب ابن سینا با همه پیشرفت علمی و تکنولوژی باز هم، پایه اصلی تدریس در دانشگاه های بزرگ دنیاست. در طول تاریخ همواره کسانی اثر ماندگار از خود به جا گذاشتند که از نظر اعتقادات توحیدی در مرتبه ای بالاتر قرار داشتند و با دستورات و فرامین هر پیامبر، خود را تطبیق دادند. دانشمندان بسیاری نیز در پی نفی الهی کوشیدند و برای نقش دین در تربیت و اخلاق بدعت ها و فلسفه های جدیدی را پایه گذاری کردند که اثرش در جهان ایجاد فساد، جنگ و نابودی بوده است.

هر انسانی صرف نظر از شغل، تحصیلات و جنسیت خود، توانایی تولید یک اثر ماندگار در جهان را داراست و آن اثر محبت و مهر است. ممکن نیست، انسانی محبت و مهرش را شامل حال دیگری کند و اثر آن در جایی که برایش ضروریست، به او باز نگردد حتی اگر ظاهر محبت را فرد مقابل ندیده باشد. مهر و محبت کردن عصاره همه صفت های نیک است که خدا آفریده است. از اثرات حُسن خلق، مهرورزی کردن و محبت داشتن نسبت به دیگریست و در مهر و محبت و رسیدگی کردن اولویت همیشه خود انسان و سپس دیگریست. وجود ما باید محبت را ببیند، در خود شکل دهد و پرورش دهد تا به ثمر بنشیند اما این به ثمر نشستن، ممکن است دیر اتفاق بیفتد اما قطعاً به نتیجه خواهد رسید.

در پرورش روح و جسم از بهانه جویی کردن برای در دست داشتن مال و ثروت بپرهیزیم که روح و جسم رشد یافته، محصولش می تواند ایده هایی باشد که نه تنها زمینه خدمت به خلق را برایمان فراهم کند بلکه ما را از مال دنیا غنی سازد. برنامه هایی که امروز در گوشی های همراه هر فردی، وجود دارد و موجب تسهیل در رشد مادی و گاهاً معنوی و علمی افراد می شود، از یک تفکر نشأت گرفته است. پیشرفت در هر زمینه ای، شکر عملی داشتن از نعمت های خداست.

خداوند از بندگان خود می خواهد تا اثری در جهان و برای دیگری داشته باشند و صرفاً به عبادت و زهد نپردازند. خداوند عادل است و نعمت هایش را یکسان در اختیار انسان قرار داده و همگی را از اندیشه ای یکسان برخوردار کرده اما انتخاب هر انسانیست که اثر را پدیدار می کند.

ابن سینا با نوشتن کُتب و گریز از ظلم ظالمان و پناه بردن به مکان های گوناگون به جمع آوری این آگاهی عمیق از علم طب رسید. در حالی که بسیاری افراد با حداکثر امکانات، کمترین اثر مثبتی را از خود به جای نمی گذارند. تفکری که در جهت منفی استفاده شود نیز با به کار بستن قدرت فکر است اما در جهت نادرست با پیامد و اثری مخرب. مهم است که در انجام مسئولیت ها، همواره از خود یک الگوی خوب نیز برای کوچک ترها و فرزندان به جا بگذاریم و تنها به انجام مسئولیت اکتفا نکنیم. انسانی که هر روزش بهتر از دیروزش است و دائماً در حال یادگیری است نه تنها برای تعالی یافتن خود بلکه جهت انتقال توانمندی ها و الگو بودن برای دیگران تلاش می کند.

همه ما در مقابل نعمت سلامتی و توانمندی که خداوند به ما عطا کرده مسئول هستیم اما نه برای ناامیدی و مورد مقایسه قرار دادن خود با دیگری. ما باید چنان عمل کنیم که در پاسخ به این سوال که از این دین چه آموختیم عملکردهای زیبا و درستِ ناشی از فعل رساندن توانمندی هایمان را ارائه دهیم. تن آسا نبودن توصیه دین و بزرگان دین برای بهره وری بیشتر از مغز است. تن آسایی پیامدهایی مخرب در عملکرد مغز که مرکز تولید اندیشه است، دارد. آقا امیرالمومنین علی (ع) در زمان خویش در بیست و سه سال سکوتشان، هرگز از کار و زحمت در نخلستان ها و چاه ها دست نکشیدند.

فکر و اندیشه ای که به غلط وارد شود ناخواسته روحمان را بیمار می کنیم و ناامیدی را به درونمان تزریق می کند. خدای کریم نظم و نظام را حتی در تقسیم بندی دقیق ساعات در شبانه روزی برای انسان به ارمغان آورده تا انسان بنا به اولویت بندگی کند. انسان باید خود را به درجه ای برساند که از هر آنچه خداوند به او عطا کرده بهره گیری کند و خود را صاحب اثر کند. امید که در پرتو رحمت الهی بهترین و ماندگارترین اثر را در جهان هستی بجا بگذاریم. والسلام …