تفسیر سوره زخرف

بسم ا… الرحمن الرحیم 

یادآوری شب های جمعه خواندن اِنا اَنزَلناهُ فی لَیلَةِ القَدر (سوره قدر) در کنار حمد و توحید خیلی سفارش شده است. مخصوصاً سرِ خاک اگر بودید هفت مرتبه خواندن این سوره مبارکه بسیار تاکید شده و باعث آرامشِ روحِ تمام ارواح آن قبرستان به مدت یک شبانه روز خواهد شد. ایامی که گذشت تمام دقایقش آسمانی و رحمانی بود؛ چرا که ماه شعبان یکی از ماه های خاص خداست و درهای رحمت خداوند به روی بندگانش باز است و مصادف شدن این ماه با ولادت اولیا خاص خدا، رنگ و بوی ویژه تری نسبت به بعضی از ایام به خود گرفته است. حال ما چقدر توانستیم از این ایام بهره بگیریم خدا می داند.

یکی از مسائلی که خداوند، حضرت رسول (ص) و ائمه دین روی آن تاکید داشتند گرامی داشتن ایام شادمانی و یا وفات عترت رسول می باشد که این مسئله خودش به وحدت منجر خواهد شد. وقتی در ایام ولادت یکی از ائمه دین، آذین بندی می کنید و یا خیراتی می دهید یک نمونه واقعی از اتحاد، همبستگی و همدلی به نمایش گذاشته می شود. عشق به ائمه، عشق به معنویت، در انتظار بودن و نتیجتاً در انتظار قرب الهی بودن با انسان چه کارها که نمی کند. تلاش برای قرب الهی همه خوبی ها را در انسان جمع می کند. مبادا به خاطر دنیا و مال دنیا این راه و این روشی را که انتخاب کردیم از دست دهیم. نه تنها نباید از دست داد بلکه از تمام روزهایی که می گذرد باید نتیجه، عبرت و تجربه گرفت و به اندوخته ها اضافه نمود و شامل احوال آن دسته از افرادی شویم که مدنظر مولا امیرالمومنین (ع) بوده است که شیعه ما باید فردایش از امروزش متفاوت باشد.

هر کس به وسع خودش هر تلاشی می تواند انجام دهد. نباید انتظار داشته باشیم که اعمال دو نفر کاملاً شبیه هم باشد چون توانایی و جنبه ها در همه متفاوت است و خداوند هم با توجه به همان جنبه ها و وسعی که به بنده اش داده است از او تکلیف می طلبد. هیچ گاه نباید مقایسه کنیم بلکه باید یاد بگیریم از بهترین ها و از خوی و خصلت های خوب بهره ببریم و آن ها را به داشته های خودمان اضافه کنیم. این مسائل جز عبادت ها و راز نیازهایمان خواهد بود و انجام دادن آن برای یک الی دو بار کار ساده ایست ولی حفظ این مسائل بسیار مهم تر و سخت تر است.

به دست آوردن خیلی سخت است اما به باد دادن خیلی آسان. اینجاست که می بینم حُسن خلق نداشته باشیم چه بسا تمامی اعمال حسنه روزمره به خاطر یک برخورد ناشایست به باد دهیم. چرا باید یک رهرو خودش را به آن حد نرساند که در مقابل پیشامدهای منفی، بلایا و اتفاقات و در برخی مواقع شنیدن بعضی کلمات و یا برخوردها متغیر شده و چهره و برخوردش عوض شود؟ همه این ها در لحظه خاص خودش چه بسا یک امتحان باشد. وقتی تمام راه ها را برای رسیدن به یک انسان کامل شدن و رسیدن به قرب الهی طی می کنید ولی چه بسا یک برخورد ساده تمام زحمات را بر باد دهد.

همان طور که گفته شد در مسئله منیت که یک “من گفتن” ضربه های سنگینی می تواند به رهرو وارد نماید. همیشه توصیه کردیم که مراقب پدر و مادرهایتان باشید و مبادا عاق والدین شوید و دل هایشان را بشکنید و گفته شده که فقط در مورد مسائل و واجبات دینی، اگر شما را منع کردند می توانید نپذیرید چون چه بسا دعای هر کدام از آن ها بتواند ما را نجات دهد. اگر در محیط کار، خانواده یا جمع دوستانم با من برخوردی شده و این توانایی را در خود نمی بینم که بتوانم آن را پنهان کنم بهتر است که در خلوت خودمان آن مسئله را حل کنیم و بعد وارد جمع شویم و یا به طور مثال صله ارحام کنیم. چه بسا کسی در جای دیگر با شما برخورد بدی کرده است و شما وارد منزل می شوید و با یک حرف ساده واکنش های بدی نشان می دهید.

بهترین اولیا خدا، ائمه معصومین و پیامبران همه امتحان می شدند ما که جای خود داریم. برای یک لحظه که بد می آوریم صدایمان در می آید که ” این همه نماز خواندم، روزه گرفتم و کار خیر کردم و خدا هم مزدم را داد”. تمام زحماتت با گفتن این حرف بر باد رفت. همه کاشته هایت آفت گرفت و از بین رفت. همه آن راهی را که خون دل خورده بودی و میلیمتری طی کرده بودی و به خاطرش اشک ریخته بودی و انتظار کشیده بودی، باید به عقب برگردی.

همان طور که گفتیم ضررهای مالی و یا مریضی ها نباید اجازه دهیم که بر راه و مرام ما تاثیر منفی بگذارد، نباید به خاطر این طور مسائل ضعف نشان داد، نباید بد اخلاقی و یا برخورد تند کرد. در محیط های کاری و خانوادگی وقتی زیر ذره بین هستید تأثیر رفتارهای خوب و برخوردهای بد می تواند اثر بیشتری داشته باشد. پس در برخوردها دقت کنیم و باید حواسمان را جمع کنیم. همه آن رفتارهای انسانی و معنوی که تا حالا در مورد آن بحث شده اگر جمع شود و رعایت شود، می شود یک مسئله و آن شرایط یک شیعه واقعی و منتظر است.

یکی از بالاترین وظایفی که شیعه دارد منتظر آقا صاحب الزمان (عج) است. قائل بودن بی چون و چرا به امامت آقا و دعا برای فرج ایشان است. اگر می گوییم منتظر آقا صاحب الزمان (عج) هستیم چه کار کرده ایم؟ چه اعمالی داریم؟ وقتی یک سفر کرده که برایتان خیلی عزیز است بعد از مدت ها می خواهد از سفر برگردد برایش چه کار می کنید؟ همه داشته های خوبت را فراهم می کنی، بهترین لباست را می پوشی و به بدرقه اش می روی. بعد که رسید بهترین امکانات را برایش در منزل آماده می کنی. حالا با این مقایسه می خواهی منتظر آقا امام زمان (عج) باشی. اگر امین بودی و حُسن خلق داشتی، عبادت ها و فرامین الهی را به جا آوردی و همه آن خصلت های نیک که از تو خواسته شده و قرآن و خداوند از تو خواسته اند و به توسط حضرت رسول (ص) و ائمه برتر تکلیف شده را تو پذیرفتی و گفتی اَشهَدُاَن لا اِلهَ اِلا ا… و اَشهَدُ اَن مُحمداً رَسول ا… و اَشهَدُ اَن عَلیاً وَلی ا… و خصلت ها را در خود آوردی آن زمان یک منتظر می شوی.

اگر قصوری داری، ناپاکی داری و یا اعمالی انجام نمی دهی به زبان نگو که منتظری چون خائن می شوی و در ردیف منافقین قرار می گیری. اگر به زبان می آیی عملت چیست؟ به این فکر کنم که کدام عمل را دارم که آقا به خاطر آن غائب است؟ کدام اعمال را دارم تا موقع ظهور آقا آماده تر باشم؟ اگر همه این ها را داشتیم و یک رهرو تمام و کمال و راستین بودیم جزو منتظران خواهیم بود. می شود هر روز جزو یارانشان و در رکابشان بود و از منتظران واقعیِ ایشان.

زمان بسیار سریع می گذرد، این نشان می دهد عمر انسان در این دنیا خیلی فانی و بی ارزش است. سعی کنیم به دنیا وابسته نشویم، حرص نزنیم و به خاطر دنیا و مال دنیا باعث رنجش دیگران نشویم. با عشق و حُسن خلق و امانتداری در کنار دیگر انسان ها باشیم. اگر به توسط این اخلاق به شقی ترین آدم ها نزدیک شوید، صاحب راه و مرام شما جاذبه ای در شما ایجاد خواهد کرد که همان فرد شرور و ناباب را چه بسا به خجالت و برگشت به سمت دین و مذهب راهنمایی می کند. ان شاا… که هیچ موقع تسلیم شیطان و نفس اماره و شیطان صفت ها نشوید. از امتحانات هیچ موقع نترسید. همیشه مومن به این باشیم که پشتیبان داریم، مومن به این باشیم که راه و روشی که انتخاب کرده اید محال است که به بُن بست برسد و خداوند هیچ موقع بندگانی که تلاش برای رسیدن به قربش می کنند را تنها نمی گذارد و آن ها را به حال خودشان نمی گذارد.

چند روز بیشتر به ماه رمضان نمانده است، واقعاً از هر جهت خود را شست و شو دهیم. الان وقتِ این است که درون خودمان را آذین بندی کنیم و به درون خودمان لذت شربت عبادت را بچشانیم و این که خداوند یک بار دیگر فرصت این را داده که میهمان ماه خودش و ماه ضیافت ا… باشیم شکر گزار باشیم و شرایط را در خود ایجاد کنیم و به امید این که سربلند و با افتخار ماه رمضان را پشت سر بگذاریم. عشق و عاشقی در معنویت هم سخت است و هم آسان است. سختیش همان رسیدن است و آسان بودن بدین معنا که وقتی رسیدن دلت حال و هوای دیگران می گیرد.

حضرت امام موسی بن جعفر (ص) می فرمایند:

از پیروان ما نیست کسی که به حساب نفس خویش هر روز نرسد، پس اگر کار خیری به جا آورده بخواهد از خدا زیادتی آن را و اگر کار زشتی مرتکب شده از خداوند طلب آمرزش کند از آن عمل و به سوی او توبه و بازگشت نماید.

حضرت امام زین العابدین (ع) می فرمایند:

کسی که ثابت قدم باشد در دوستی ما در زمان غیبت قائم ما، عطا فرماید خداوند به او پاداش هزاران شهید از شهدای بدر و احد. والسلام…