بسم ا… الرحمن الرحیم
ذكر ″یاعلی″ بهترین و والاترین عبادت است. شعارها را به شعور حقیقی و درونی تبدیل كنیم و یاعلیها را در جان و تنمان نهادینه كنیم.
برای یاد کردن اموات نیازی نیست تا در كنار قبور عزیزان و رفتگانمان باشیم و به ذكر فاتحه و یا قرائت قرآن بپردازیم. قبر و قبرستان نمادی است تا برای ما ناپایداری دنیا و سفر به دیار باقی برای ما تداعی شود. قبرستان تنها، مكانی برای رسیدن خاك به خاك است و این جسم خاكی ماست كه در آن مكان دوباره به خاك باز خواهد گشت. آن چه ارزشمند و مقدس است، روح ما است كه باید آن را از غبارگرفتگی محفوظ بداریم.
بارها شنیدهایم كه خاك سرد است و این بدان معنی است كه پس از مدتی حاضر شدن در مزار عزیزان سفركردهی خود، داغ فراق در درونمان فروكش كرده و مصیبت مورد پذیرش انسان قرار گرفته و كمكم به امری عادی مبدل میشود. این عادی شدن و فراموش كردن لازمهی بقا و سلامت روانی انسانهاست كه اگر چنین نبود، بیقراریها هرگز تبدیل به قرار و آرامش نمیشد و نظم هستی مختل میگردید. مهمترین مسئله در سفر كردن اموات به دیار باقی، چگونه درس گرفتنهای ما، از مصائب و دوریهاست.
مطابق با روایات و احادیث، یاد كردن از اموات با قرائت هفت مرتبهی سوره قدر میتواند عذاب الهی را در یك شبانه روز از قبرستان دور كند. گاهی نیاز افراد خفته در گورستانها به یاد كردن و دریافت خیرات و نیكی از افراد زنده، بسیار بیشتر و كارگشاتر است. خدای رحمان برای قرار نگرفتن بنده در عذاب الهی راه های فراوانی را قرار داده است كه یادكردن از اموات یكی از این راهها است.
در لحظهی سفر هر انسان به سرای آخرت، مال، فرزند و وابستگیهای دنیویی هرگز به یاری او نمیآیند و آنچه فریادرس انسان خواهد بود، حُب علی (ع) و آل ایشان و هم نشینیهایی است كه فرد با كلام خدا داشته. سختی شب اول قبر برای افرادی كه از حُب علی (ع) و آل ایشان به دورند، چندین برابر خواهد بود و برای دوستداران آل رسول ا… و شیعیان، كرم و عنایت این بزرگواران سختیها را به مراتب به آسانی مبدل خواهد كرد. وعدهی شفاعت گرفتن حضرت رسول (ص) برای نجات امت مسلمان و رحمت های بیدریغ الهی كه تنها یك جز از صد جز آن در برابر دیدگان انسانها نمایان شده، همگی برای این است كه انسان ناامید نشده و فرصتهای باقی مانده را با خودباختگی از دست ندهد.
یاد كردن اموات نه تنها ثمرات فراوانی را شامل حال رفتگان میكند بلكه برای هر یك از ما نیز ذخیره و توشههای اُخروی در پی دارد. مرگ برای همه انسان ها اتفاق خواهد افتاد، اما بهتر آن است كه نیكو رخت بربندیم و عازم دیدار یار شویم كه با رفتنمان كسی شاد نباشد.
خوب بودن، خوب زیستن و خوب رفتن دشوار نیست فقط كافی است تا قدری از دنیا روی برگردانیم و خود را با لذایذ فریبنده و گذرای آن همراه نكنیم.
حضرت رسول (ص) و خاندان بزرگوارشان با همهی شأن و جایگاه الهی كه داشتند نیز مسافر دیار آخرت شدند، پس به گونهای راه سفر در پیش بگیریم كه آیندگان نیز برای ما آیات نورانی كلام خدا را تلاوت كنند و از خواندن فاتحه دریغ نكنند. ایمان، اعتقاد و باور ما باید این باشد كه كلام الهی میتواند سبب نزول بسیاری از نعمات و خواستههای ما باشد.
بسیار زیبا و با ارزش است كه انسان در جوانی علیرغم همه شور و هیجانات این دوران، راه صحیح الهی را انتخاب كند و در مسیر سبز عاشقی گام بردارد. خداوند برای این افراد حساب و جایگاه ویژهای قائل میشود. انسان رهرو همانند موجی است كه در مواجهه با طوفان ها و برخورد با صخره نه تنها از پا نمی ایستد بلكه شدت و خروش بیشتری میگیرد.
نگاه عمیق داشتن به احادیث و سیرهی ائمه، زندگی پر فراز و نشیب مولا و خانم حضرت زهرا (س) با وجود عمری كوتاه و قیام بزرگ عاشورا نشان از شعور بدون شعار در تمامی عرصههای زندگی ائمه دارد. به عنوان یك مسلمان و یك رهرو موظفیم تا به تعظیم و تكریم شعائر دینیمان بپردازیم. بارها و بارها گفتیم كه رهروی مولا نباید شعارگونه به رهرویی بپردازد:
- برای رهرو تكرار اشتباهات زیانبار است. انسان به حكم انسان بودن جایزالخطا، عجول و ضعیف و گاهی اوقات در بند شیطان نفس است. همهی این موارد در كنار هم میتواند سبب سقوط یك انسان از عرش به فرش و یا بالعكس صعود او از فرش به عرش باشد.
- از زمانی كه انتخاب كردیم تا در صف بندگان ویژه و راهیان راه الهی باشیم، كلام خدا و عترت رسول (ص) ترسیم كنندهی مسیر بندگی ما بوده است. از طاعت، اطاعت و قناعت سخن به میان آوردیم و گفتیم طاعت، اطاعت و قناعت لازمهی بندگی و عاشقی است. یك قدم عملی در راه مولا برداشتن از هزاران هزار كلام محبت آمیز و عاشقانه مثمر ثمرتر خواهد بود.
- اگر طالب پوشیدن لباس نور هستیم باید از مسیرهای دشوار بندگی عبور كنیم و باید به گذشت و بخششها برسیم.
دقت كنیم شب زنده داری های رهرو مولا باید مفید باشد و ثمرهی زیبای عشق بازی را به دنبال داشته باشد. عشقبازی كه نشأت گرفته از شب زندهداری هاست باید سرشار از پیام های عاشقانه و دل نواز باشد. دل از حال و احوال عاشق خبر میدهد، قناعت در مهروزی و عشق بازی بیمعناست.
اگر ما نیز همانند آقا ابالفضل (ع) خواستار دریافت رضایت و شنیدن احسنت از بانوی دو عالم هستیم باید كمی در نوع رفتار و برخوردهای خود تجدید نظر كنیم. عاشق هیچ گاه از فریاد و عصبانیت معشوق خود نمیرنجد، چرا كه چنان غرق در عشق خویش است كه فریادها را هم نوعی عشق بازی با یار قلمداد میكند.
منیت ها را از بین ببریم، تا زمانی كه مَن ها وجود داشته باشد هیچ پایه و اساسی از عاشقی و بندگی در ما ایجاد نخواهد شد.
آفرینش انسان بر مبنای عشق و برای ثمردهی و تكامل انسان ها صورت پذیرفته است.
تجربه به كَرّات توانمندی رهروی مولا را به اثبات رسانده است. بنابراین با توجه به توانمندیهای موجود و دروس نورانی منتشر شده در مغز و قلبمان در بسیاری موارد این ما هستیم كه میتوانیم منبع و مأخذ دانستههای دیگران باشیم، نه این كه خود یك مصرف كنندهی محض از اطلاعات و دریافتهای دیگران باشیم. توانمندی شیعه مولا بستگی به جنسیت، دارایی، میزان تحصیلات و ظاهر افراد ندارد.
سن رهروی در پذیرش اعمال نیك و یا میزان گذشت از اشتباهات بسیار حائز اهمیت است. برای رهرویی كه به تازگی نهال عاشقی را در وجودش كاشته عبادات و اعمال نیك او به مراتب بیشتر مورد پذیرش، لطف و كرم مولا و خداوند خواهد بود و برای رهرویی كه سال ها در مسیر عاشقی گام نهاده، مسئولیت و سخت گیریهای بیشتری وجود دارد و گذشت از خطاها و اشتباهات به مراتب سختتر خواهد بود.
دقت كنیم كه سیر صعودی برای یك رهرو و سالك میلیمتری و سیر نزولی او كیلومتری است. از آن جائی كه هدف از رهرویی قرب و سُكنا گزیدن نزد یار است، چنانچه سنگین ترین اعمال نیك را هم داشته باشیم، نباید اجازه دهیم با سبك ترین عمل ناشایستی از قرب الهی و قرار گرفتن در كنار معشوق محروم شویم، هر چند اعمال نیك ما بیشك از پاداش و سزایی درخور خود برخوردار خواهد شد اما همان میزان ناچیز عمل زشت، ما را به ابتدای راه باز خواهد گرداند.
جایز نیستیم حتی در فكرمان به قضاوت دیگران مشغول شویم.
- پیامبر ما (ص) كسی بود كه در برابر ضربهی ناخواستهای كه توسط ایشان به فردی خورده بود، آمادهی قصاص شدند تا مبادا حق الناسی هر چند ناخواسته برعهده داشته باشند.
- از قضاوت كردن و حكم صادر كردن هایی كه مبنای آن دشمنی است به شدت بپرهیزیم و اگر مسئلهای ما را وادار كرد تا به قضاوت بپردازیم از راهبر خود كمك بطلبیم تا با قضاوت و حكمی عادلانه مسئله را حل و فصل كنیم.
قدرشناسی در راه ما از اهمیت بسزایی برخوردار است. ما در مرامی از آل علی (ع) هستیم كه آقا اباعبدا… (ع) تنها به دلیل آب رسانی یك سیاح در صحرای كربلا بدون آن كه از آب بنوشند، به پاس لطف و كمك وی، كاسه ی او را از ریگ و شن بیابان پركرده و ریگ و شن در كمتر از لحظه ای تبدیل به لعل و جواهر میشود و بدین ترتیب آقا امام حسین (ع) قدردانی خود را از مرد سیاح نشان میدهند.
مگر نه این كه ما رهرو این بزرگواران هستیم، پس چگونه می توانیم نیكی و محبت دیگران را فراموش كنیم؟!
قدرنشناسی، دروغ، قضاوت نادرست و تقویت منیت به هیچ عنوان نمیتواند از خصلت های شیعه و رهرو آقا امیرالمومنین (ع) باشد. در تمامی دورهی زندگانی ائمه و معصومین (س) نمی توان كوچكترین اثری از حسادت دید. بیست و سه سال سكوت و خانه نشینی آقا امیرالمومنین (ع) از حسادت یك زن (خانم عایشه) نشأت گرفت اما در برابر ایشان، آقا امیرالمومنین (ع) حرمت شكنی نكردن و به حرمت پیامبر (ص) بیست و سه سال رنج را به جان خریدند. آیات قرآن به روشنی تكلیف همسران پیامبر و نوع پاداش و میزان عذابشان را تعیین كرده است. وقتی ما نیز ادعای رهرویی میكنیم یعنی دارای تكلیف، سزا و جزای خاص خواهیم شد.
همیشه از شأن و مقام والدین و جایگاه احترام و اطاعت (اطاعتی كه به دور از فرمان الهی نباشد) از آنان سخن به میان آوردیم؛ اما آیا رهرو دارای شأن و جایگاه برای حُرمت گذاری نیست؟
اعمال رهروست كه او را دارای جایگاه و مقام میكند و هیچ چیز نباید باعث شود شأن و مقام یك رهرو هر چند نوپا نادیده گرفته شود.
احترام به مقام سادات نیز از جمله احترامات واجب است كه موظفیم به حرمت تجلی جایگاه پیامبر (ص) به سادات احترام ویژه بگذاریم كه طاعت، اطاعت را به همراه می آورد. برخی طاعات همانند نماز و روزه بر همهی ما واجب است. دركنار آنها طاعت هست كه انجام آن ثمرهای بالاتر از واجبات یومیه برای ما به دنبال دارد. حُسن خلق، امانت داری، سخن چین نبودن، نپرداختن به دروغ، غیبت و افترا از جملهی این طاعت است كه علاوه بر بُعد الهی از بُعد اجتماعی مهمی برخورددار است و ثمرات والایی را برای انسان به ارمغان می آورد.
وقتی برای مورد پذیرش قرار گرفتن در نزد مولا خواهش و التماس میكنیم یعنی بر مسئولیتهای رهرویی و دشواری مسیر آگاهیم. ما رهرویی نمیكنیم تا خواستههای دنیوی خود را تأمین كنیم.
- رهرویی با تجمع مال و ثروت اندوزی منافات دارد، چرا كه تجمع مال، حرص و آز را در پی دارد. خانم حضرت خدیجه (س) علیرغم این كه از مال و ثروت فراوانی برخوردار بودند اما همهی این ثروت را در راه و مرام خویش صَرف كردند و آخرتی آباد را برای خود ساختند.
- رهرو به مال اندوزی فكر نمیكند و اگر خود از مال دنیا بهره مند شود، دیگران را نیز در بهره وری از این مال سهیم می كند. برای رهرو ثروت وسیلهای برای انجام عمل نیك و پسندیده است و همین عمل نیك، سبب نعمت و بركت در ثروتش خواهد شد.
انسان بسیار توصیه به قناعت شده است. در طی زندگی، هر انسانی با فصلهایی از زندگی روبرو خواهد شد كه مطمئناً قناعت میتواند یاری كنندهی او در گذر از این فصل ها باشد. انسان قانع، حافظ شرافت و شخصیت خود در روزهای سخت زندگی است و هرگز، گدایی از دیگران را شایسته مقام انسانی خود نمیداند و فقط و فقط گدایی را به درگاه مولا و خدا می برد.
در راه و مرام ما گدایی بزرگترین توهین است. در این موارد برای این كه نیاز انسان از شكل گدایی تغییر حالت دهد و جهت درست پیدا كند وظایفی از سوی بندگان دین برعهده انسان قرار گرفته كه از جمله ی آن می توان به صلهی ارحام اشاره كرد. صله ارحام تنها به دید و بازدید با یكدیگر منحصر نمی شود و شكلهای گوناگونی داراست. حفظ آبرو و رسیدگی به انسان قانعی كه در اوج نیاز با عزت و مناعت طبع از گدایی كردن جلوگیری میكند، خود نوعی از برقراری صلهی ارحام است.
برای فراموش نكردنِ فراموش شده ها خوب است تا یادداشتی از محبت ها و مهربانی هایی كه دیگران در روزگار سخت به ما داشتند را داشته باشیم و هر از گاهی، به آن نگاه كنیم و اگر با فرد مورد نظر وارد چالش و یا تنش و دلخوری شدیم، بدی هایش را با میزان خوبی هایی كه در حقمان كرده است، بسنجیم و بدین ترتیب به حرمت خوبی ها از كوتاهی هایش بگذریم و این همان فرصت دادن ها است.
یكی از راه های شناخت رهرو به خود آمدنها و فرصت دادن هاست. فرصت دادن نسخه الهی است، به همین دلیل است كه خداوند همواره راه توبه و بازگشت را برای انسان ها باز گذاشته است. به عنوان یك رهرو باید ظرفیت پذیرش انتقادها را داشته باشیم البته انتقادی كه در راستای پیشروی ما در راه و مرامان باشد. فرصت دادن می تواند در انجام اعمال خیر و نیك نیز متجلی شود؛ به گونه ای كه ما فرصت انجام یك عمل زیبا و خداپسندانه را در اختیار دیگران نیز قرار دهیم.
همهی رهروان نزد مولا برابرند و آن چه ایجاد تفاوت می كند، نوع اعمال و نیات و رفتار هر رهرو است. به امید آن كه تمامی لحظاتمان سرشار از عشق و نفس كشیدنمان به خاطر قرب باشد و این مُیَسر نمی شود مگر آن كه در سلسله مراحل رهرویی به نظم بپردازیم. فراموش نكنیم هیچ عملی سنگین تر و غیر قابل جبران تر از شكستن دل نیست؛ شكستن دل، اندوخته ها و داشته هایمان را می سوزاند و از بین میبرد.
ان شاا… در عین حال شاهد نعمت و جایگاه والایی كه خداوند در اختیار ما قرار داده است، باشیم تا هرگز به دلایل ساده و بیارزش، از حقیقت محض عاشقیهایمان دور نشویم. والسلام….
دیدگاهتان را بنویسید