مراقبت از چشم و پرهیز از بدبینی

بسم ا… الرحمن الرحیم

ایام، ایام امتحانات الهی است، ایام گذر از صعب العبورها، فراز و نشیب ها. امتحاناتی كه در پس گذر از آن ها، یك نوید و یك ره آورد بزرگ وجود دارد. آقا امیرالمومنین (ع) در اوج كرم و مهربانی، سخت گیری های خاصی را دارند تا بدین وسیله شیعیان، ساخته و پرداخته شوند. سخت گیری های مولا تا جائی ادامه می یابد تا هر پیرو و رهرویی بدون ذره ای ناخالصی، غل و غش به وصال یار نائل شود و در خدمت معشوق و معبود قرار گیرد.

انسان ها در این دنیا،‌ در حال آمد و رفت، جایگزینی و جانشینی اند، اما آنچه غیر قابل تغییر است، عشق است. به هیچ عنوان نباید اجازه دهیم كه میزان عشق ما براساس رفتار و كنش انسان ها در وجود ما تغییر كند؛ و وای بر كسانی كه عشقشان بسته به رفتار دیگران باشد، ‌در این صورت است كه فرد خود را در زمره ی منافقان و ریاكاران قرار می­دهد و مشمول عذاب سخت الهی می­شود. در عشق، چرایی، سوال و جواب وجود ندارد. هر قدری امتحاناتمان سخت تر باشد، امكاناتمان در سرای باقی وسیع تر و عنایت عزیزان بیشتر است.

هیچ یك از ما نباید در فكر و اندیشه­ ی دیگری وارد شویم و یا اجازه ورود دیگران را به فكر و اندیشه­ی خود دهیم. ما آمدیم و جمع شدیم تا نقص هایمان را برطرف كنیم و با امنیت و اطمینان بالاتری به ادامه مسیر بپردازیم. اگر راه ما بسته به رفتار دیگران باشد، بدانیم كه عاشق نیستیم و تنها در صدد تباهی و اتلاف زمان خویش هستیم. در عاشقی كردن باید تنها یار را دید و بس. وقتی عاشقی محو یار است، عیب های اطرافیان را نمی بیند.

باید اهل معنا بود. زحمات رهرویی خود را با كنكاش و جست و جو در خُلق و خوی دیگران به هدر ندهیم. مراقب باشیم درگیر منیت و غرور نشویم. همه ی ما از میانبر عشق وارد راه شدیم و هدفِ مشخصِ رسیدن به قرب و كمال را در پی گرفتیم، بی شك كامل ترین راه، راه مولا و آل مولاست كه انتخاب كردیم و در حقیقت با انتخابمان به وصیت پیامبر (ص) یعنی تمسك جستن به قرآن و عترت عمل كردیم. فراموش نكنیم امتحانات برای ساخته شدن، ‌محكم بودن و آب دیده شدن ماست. همان طور كه فولاد هر قدر آب دیده تر باشد با ارزش تر و بُرَنده تر، ما نیز هم هر قدر آب دیده تر باشیم ارزشمند تر خواهیم بود.

هنوز رجب باقی است و فرصت استغفار مهیاست. خداوند بخشنده، نمی تواند طلب غفران­های بنده­ی خویش را در نظر نگیرد و نبخشد و این یعنی همان بهره مندی از فرصت ها. در این ماه بزرگ از روزه داریِ هر چند یك روز غافل نباشیم كه در برخی مواقع همین روزه ها نجات دهنده ما خواهند بود.

بارها و بارها گفتیم كه اعضا و جوارح ما امانت­های الهی در دست ما هستند و ما در مقابل آن ها مسئولیم؛ همچنین اشاره كردیم آسیبی كه ما به دیگران می زنیم با آسیبی كه ما به خود وارد می كنیم از نظر ارتكاب به گناه یكسان است. گاهی شرایط و موقعیت هایی پدید می آید كه مسئولیت ما در مقابل اعضا و جوارحمان بیشتر خواهد بود و گاهی نیز آسیبی كه به فكر، اندیشه و نیت خود می زنیم بسیار فراتر از آسیبی است كه به دیگران می زنیم.

اندیشه و تفكر هر كس در اختیار خود اوست. خارج از این كه خداوند آگاه، ناظر و مسلط بر همه افكار، اندیشه ها و اعمال است، مسئولیت ما انسان ها در حفظ و نگهداری از افكار،‌ اندیشه و چشم هایمان بسیار بیشتر است. چشم هر انسانی وظایف فراوانی را بر عهده دارد. چشم همانند دوربین عمل می كند و دیده های خود را به مغز ارسال می كند، مغز نیز پس از بررسی فوراً پیام لازم را به عضو مورد نظر می رساند و عكس العمل انسان شكل می گیرد. گاهی دیده های ما با نیت و نگرش های ما آمیخته می شود و سلایق و علایق ما را تشكیل می دهد و تا آن جایی كه دیده های ما به باور و ایمانمان لطمه ای نزند، هیچ مشكل شرعی، اخلاقی و معنوی را به دنبال ندارد. به طور مثال علاقه ی ما به یك رنگ و یا دوست نداشتن ما از رنگی دیگر هرگز مورد اشكال از نظر خداوند نخواهد بود اما چشم در جایی،‌ دریچه ی ورود گناه بر دل و جان ماست و این كه وظایفی سخت در قبال تنظیم دیده هایمان داریم.

دید هر انسانی می تواند زمینه ساز نیات او باشد و می تواند انسان را به سمت خوش بینی و بدبینی یا گناهان نابخشودنی مانند ناشكری ببرد. منفی گرایی،‌ كفر و قضاوت نیز از جمله گناهانی است كه سرچشمه از دید انسان ها دارد و غفلت از چشم و از دیده ها می تواند انسان را دعوت به نزدیكی به بزرگ ترین دشمن او یعنی شیطان كند. به عنوان رهرو مولا با هر جنسیتی كه دارا هستیم باید حافظ و نگهبان چشم ها و دیده هایمان باشیم تا با دیدی سالم و زیبا راه بپیماییم و از گناهان فاصله بگیریم.

گاهی دیده های ما،‌ پیام هایی را به قلب و مغز ما ارسال می كنند و ما را به قضاوت و یا تصمیم گیری های نافرجام وادار می كنند. خوب است تا قدری بسنجیم كه تا چه حد قضاوت هایمان بسته به دیده ها و نوع نگریستن هایمان داشته است. متأسفانه گاهی زیبا دیده ایم در حالی كه در حقیقت در پس آنچه ما زیبا دیده ایم، انبوهی از زشتی و بدی ها وجود داشته است. نگاه و دید انسان ها زمینه ساز بسیاری از تصمیمات اوست. پاك نگه داشتن چشم و پس از نگریستن، درست فكر كردن و داده­ی صحیح به مغز دادن از جمله وظایف سخت هر انسان است.

بسیارند انسان هایی كه از نعمت های فراوانی برخوردارند، به گونه ای كه دیگران در حسرت داشتن چنین نعماتی هستند، در حالی كه او به ناشكری می پردازد و مدام داشته های خود را با داشته های دیگران مقایسه می كند و از نعمات خود غافل است. مورد قیاس قرار دادن خود با دیگران،‌ نه تنها دخالت كردن در مشیت الهی است بلكه سپردن خود به دیده ها و نفسمان است، سپردنی كه انبوه گناهان را برای انسان به بار می آورد.

همه ما در مقابل نگاه و دیده هایمان كه زمینه ساز مثبت و منفی های راهمان است مسئولیم. مبادا با نگاهمان قضاوت نامه های شیطانی را امضا كنیم. خداوند انسان ها را از نعمت اندیشه برخوردار كرده تا هر نگاه و دیده ی ما اساس گناه آلود شدن ما نشود. ما موظفیم به چشممان یاد دهیم زیبایی ها را ببیند و به مغز بسپارد. مبادا در جلوی آینه بایستیم و خود را زشت ببینیم كه خداوند هیچ مخلوقی را زشت نیافریده است. مبادا كسی را زشت ببینیم و بنامیم كه همان فرد ممكن است قلبی زیباتر از ما داشته باشد. زیبایی های ظاهری موقت و زودگذر خواهد بود، گذر عمر هر زیبایی را به مراحل پیری، چین و چروك های این دوره دعوت می­كند.

خداوند درس ها و الگوهای زیادی در طبیعت برای متذكر شدن ما انسان ها قرار داده است. انسان دارای تفكر است. قضاوت رهرو باید مستند بر راه و مرام او باشد. مطالعه در نوع و چگونگی قضاوت های آقا امیرالمومنین (ع) به خوبی نشانگر این است كه دید مولا دیدی زیبا بوده و قضاوت های او نیز قضاوت هایی عادلانه بوده است. اساس خلقت خداوند عشق و زیبایی بوده است. خداوند خلق نكرده تا انسان ها مُشرك و جانی باشند.

خداوند پیامبران و امامان را راهنمای بشر قرار داد تا انسان انتخاب صحیح را فرا گیرد و زشت قضاوت نكند. زیبا اندیشی جزو وظایف ما است. هیچ گاه پایه ی قضاوت های خود را بر منفی ها نگذاریم تا به زیبایی برسیم، چرا كه چنین روشی احیا كننده ی بدبینی، بدبینی به وجود آوردنده­ی وسواس و افسردگی است. داشتن دید وسیع و شاكرانه، ما را مشمول رحمت و نظر خاص الهی می كند.

انسان می تواند با كمترین ها نیز زندگی شاد و خدا پسندانه ای را برای خود و اطرافیانش فراهم كند و این در حالی است كه او با پرداختن به مسائل دنیوی و قیاس كردن مدام خود با دیگران، انبوه بدبینی و افسردگی را برای خود سبب می شود. احساس برد و پیروزی، حسادت ها، بخل، مقایسه كردن ها و ناشكری ها، زائیده ی دید منفی و یك بُعدی نگریستن هاست. انسان با دید منفی نه تنها آخرت خویش را از دست می دهد بلكه آسایش و راحتی دنیای خود را از بین می برد. از صاحب و مولودین این ماه بزرگ بخواهیم تا ما را از شر نگاه بد، دشمن پرور، حسادت آور، نفرت انگیز و ناشكرانه مصون بدارند و به یاد داشته باشیم كه این تنها نگاه و دید زیباست كه نقطه وصل ما به آفریدگار داناست.

والسلام ….