حضور در محضر یار، دوری از غفلت

بسم ا… الرحمن الرحیم

ماه مبارك شعبان، ماه پیامبر (ص)، ماه شفاعت، رحمت و بركت است و از سویی دیگر ماه برگزاری امتحان الهی است، هر روز این ماه رنگ و بویی خاص و ویژه دارد.

اوج خوشبختی و سعادتمندی است كه خداوند توفیق داده تا عشق این خاندان را در دل بپرورانیم. نفس و نیت های ما در حفظ شعائر در ایام عید و عزای خاندان رسول ا… (ص) همان نقطه عطف، بندگی و خوشبختی است.

قضا و قدر الهی بود كه یكی از مولودین این ماه ( آقا امام سجاد (ع) ) در واقعه كربلا بودند و ماندند تا از پدر، درس ها فرا بگیرند و در حفظ دین جد بزرگوارشان كوشاتر از پیش قدم بردارند و از مقام ولایت به خوبی پاسداری كنند. امام سجاد (ع) علاوه بر علم لدنی كه داشتند و اخذ امامت پس از شهادت پدر، درس های زیادی نیز از پایداری، استقامت و عشق بی مثال خانم حضرت زینب (س) گرفتند. كربلا مدرسه عشق و دانشگاه خطیر بندگی بود كه استاد ارجمندی چون بانو حضرت زینب (س) عهده دار تعلیم و تَعَلُم در آن بودند و به زیبایی تمام شهادت و شجاعت را به امام سجاد (ع) انتقال دادند. امید كه همه ی ما نیز مشمول دعاهای ناب آقا امام سجاد (ع) قرار بگیریم و به بركت دعای والای ایشان به تداوم در مسیر بندگی برسیم و از قرار گرفتن در دام شیطان در امان باشیم.

سلامتی نعمتی است كه وقتی داریم، متوجه آن نیستیم و شكر آن را به جا نمی آوریم. همه روزهای خدا، ایام امتحان و آزمون الهی است اما برای كسانی كه راه عشق و بندگی پیش گرفتند، این ایام مصادف با فعالیت های عاشقانه اعضای خانواده برای حفظ شعائر ایام خاص است. در این ایام مراقب باشیم تا علایق و سلایق شخصی و فردی ما، ما را از جمع معنوی و عاشقانه مان جدا نكند. از جمله امتحاناتی كه برای تك تك ما پیش خواهد آمد، علاقه و خُلقیات ما در مواجه با مسائل متفاوت است.

از آن جائی كه یك رهرو موظف است تا عشق و مرام خود را در اولویت قرار دهد، ما نیز موظفیم در رأس تمامی امور و انتخاباتمان راه و مرام خود را در نظر گرفته و سپس تصمیم بگیریم. در انتخاب های یك رهرو، تبعیت از دستورات دینی، رهرویی و الگوگیری از زندگی معصومین (س) باید لحاظ شود. تنها اهل صلاة بودن، ركوع و سجود كردن در درگاه الهی برای یك رهرو كافی نیست.

هر مقصدی یك شاهراه، سیما و چهره ی خاص خود را داراست. در پیمودن مسیر بندگی، شاهراه و شاه كلید نماز است. برای رهرو نماز، ادای تكلیف توأم با حضور قلب است. مولای ما هر لحظه خود را آماده در محضر یار می دیدند. در عشق مجازی نیز رویارویی دو عاشق و معشوق توأم با آمادگی، زیبایی و آراستگی است. با این وجود چطور به عنوان یك رهرو ادعای عاشقی می كنیم در حالی كه در بی نظمی و عدم آگاهی غوطه وریم؟ چنانچه در هجر و در طلب یاریم باید آماده و مهیا باشیم. در حضور معشوق و معبودِ همیشه حاضر و ناظر نباید از خود غایب شویم. غایب شدن از خود برای رهروی مولا در اصل یعنی غفلت كردن از خود. ممكن نیست یك طالب بندگی یك لحظه ی خویش را در غفلت تباه كند.

آقا امیرالمومنین (ع) با همه شناخت و آگاهی كه نسبت به جایگاه و مقام خویش داشتند، هرگز در غفلت و غیبت از خود سر نكردند. در حضور پیامبر (ص)، حضرت زهرا (س) و حسنین (ع) بسیار مسائلی مبنی بر والا مقام بودن و ارزشمندی خاص و ویژه ی امیرالمومنین (ع) عنوان می شد اما ایشان نه تنها گرفتار غرور و منیت نمی شدند بلكه تواضع و فروتنی بیشتری به كار می بردند. در مرور داستان طَبق خرما و نهادن خرما در دهان حسنین (ع)، حضرت زهرا (س) و امیرالمومنین (ع) توسط پیامبر (ص) و ندای مكرر نوش جان به مولا پس تناول هر خرما مصداق روشنی بر والا مقام بودن مولا و دروی از منیت ایشان دارد.

در داستانی دیگر از كنار یكدیگر قرار گرفتن مولا علی (ع) و پیامبر (ص) و رعایت سلسله مراتب، اجرای ادب و تواضع خواندیم كه در زمان مبعوث شدن پیامبر (ص) در غار حرا، ناله ای عمیق از شیطان بلند شد، در این زمان با وجود آن  كه قطعاً مولا خود بر صدای این ناله اِشراف كامل داشتند اما ادب و رعایت سلسله مراتب به ایشان اجازه نداد تا اعلام كنند كه این ناله از سوی شیطان بود، ایشان در نهایت تواضع از رسول خدا (ص) سوال می كنند كه این ناله از كجاست؟ مولا این چنین به پیروان خویش می آموزند كه مولا با هر مقامی كه باشند نزد پیامبر خویش مطیع و تابع آیه “اَطیعُوا اللَهَ وَ َاطیعُوا الرََّسولَ وَ أُولِی الأَمرِ مِنكُم” هستند.

رعایت احترام، ادب و سلسله مراتب در تك تك فرزندان این بزرگواران نیز به چشم می خورد، چرا كه هیچ گاه فرزندی لب به گِله و شكایت از جایگاه دیگر فرزندان و امامان باز نكرد و این ها اتفاق نمی افتد مگر به دلیل حضور و عدم غفلت از خود. كسی می تواند از افتادن در دام غفلت در امان باشد كه از خود غایب نباشد. عاشق و سالك این را جایز نمی داند كه در مقابل پروردگار خویش به غیاب و عدم حضور از خود برسد. ایمان به حاضر بودن خداوند برای بنده عاشق باعث آماده و مهیا بودن دائمی او می شود. حضور، یكی از پایه های لازم برای عاشقی است. این حضور در كنار ایمان، باور، اعتقاد، اعتماد و تقوا است كه مُثمِرثمر واقع می شود، اگر نه حضور به تنهایی بی فایده است. حضور بی ثمر به لحاظ ضعف جسمی كه سبب آزار دیگران باشد، حضور محسوب نمی شود.

همان طور كه در تربیت روح و جسم گفتیم، رسیدگی به جسم آمر به معروف بودن، می تواند نشانگر روحی زیبا، سالم و صالح باشد. حضور یافتن در محضر یار باید از نظر جسمی و روحی، حضوری پاك باشد. از ثمرات حضور و دوری از غفلت، آمادگی یافتن برای ماه مهمانی خداست. برنامه ریزی و آنالیز درونی در ماه مبارك شعبان می تواند زمینه و بستر مناسب حضور را برای ما فراهم آورد. وجود و درون هر روهروی به منزله ی گران قیمت ترین منازل است كه عدم رسیدگی و نظافت، آن را از بها و ارزش واقعی خود دور می كند.

هر چند پایه و اساس همه امورات بندگی خود را رضای الهی قرار دادیم اما خداوند نیز خود، خواهان رسیدگی به خود و رعایت حق سایر مخلوقات است. رعایت امر به معروف و نهی از منكر و پرداختن به فریضه ی علم و دانش، همچنین توصیه هایی كه در زندگی معصومین (س) و حركت عظیم كربلا عملاً اجرایی شد، همگی موجبات رضایت الهی را فراهم می آورد. در حركت آقا اباعبدا… (ع) و كاروان بزرگوار ایشان از مكه تا نینوا و از نینوا تا شام می بینیم كه تمام كسانی كه ماندند و ماندگار شدند، وظیفه امر به معروف و نهی از منكر خود را از ابتدای حركت به انجام رساندند.

وظیفه ی آقا ابالفضل (ع) در این حركت بزرگ تنها سقایی و محافظت از اهل بیت نبود، ایشان قبل از صدور حكم دروغین قاضی شرع به ارتداد فرزند رسول خدا (امام حسین (ع) ) به خواندن خطبه نزد یاران پرداختند. در واقعه عاشورا هدف، نیت، نظم و چیدمان وظایف، دقیق و كامل صورت پذیرفته بود. وقتی صحبت از بندگی، عاشقی، ایثار و گذشت است باید بدانیم در ایثار تقیه جایی ندارد. از بدو تولد آقا ابالفضل (ع)، تمامی اطرافیان در حیرت زیبایی و قامت این بزرگ مرد بودند. ثمره ی عشق خانم ام البنین (س) و مولا علی (ع) چنین دلیر و دلاوری را وارد عرصه جهان می كند.

خانم ام البنین (س) با وجود این كه می توانستند مَلكه باشند اما انتخاب و تصمیماتی را اتخاذ می كنند كه عزت و بزرگی را برایشان به ارمغان می آورد و امروز دل هر شیدایی با شنیدن نام ایشان به لرزه در می آید و این در حالی بود كه شنیدن نام برخی از خانم ها كه به دلایل مصلحت و منافع شخصیِ حاكمان دوران كه سبب ازدواج تحمیلی ائمه (ع) با آنان می شد، تنها در دل لعنت خدا را تداعی می كند.

در گذشته اشاره كردیم بانو ام البنین (س) در قبیله ای چشم به جهان گشودند و تربیت یافتند كه زنان نیز همسان با مردان رزم و سواركاری می آموختند، بنابراین خانم از نظر قوای جسمی، ادراك، عشق و زیبایی همتایی نداشتند. ثمره ی عشق واقعی و الهی خارج از نگاه دنیوی، وجود پاكی چون حضرت ابالفضل (ع) را به وجود می آورد. ابالفضلی كه در زیبایی چهره و رعنایی قامت، وارث مادر و در شجاعت، شهامت و ذوالفقار، وارث پدر گرانقدرشان بودند. آقا ابالفضل (ع) همان گونه كه نهایت رسیدگی به درون را دارا بودند، در ظاهر نیز امر به معروف می كردند و عشق خود را بروز می دادند. امروزه با گذشت هزار و چهارصد سال جذبه ی سیما و سیرت آقا ابالفضل (ع) هنوز در دل عاشقان بیداد می كند.

امتحانات الهی برای عام و خاص برقرار است اما آنچه موجب تفاوت است، مقام و شرایط امتحان است. امتحانات آقا ابالفضل (ع) نیز در نقاطی صورت می گیرد كه اوج زیبایی ایشان بوده است. آقا ابالفضل (ع) صاحب بهترین ها بودند و همه بهترین ها را تقدیم یار كردند ( جمالی زیبا، دستانی پر توان و قامتی رعنا ) محل ابتلا و آزمایش ایشان بود. در گذشته آب آشامیدنی به فروش می رسید و سقایی یكی از مشاغل مردان زمان بود. آقا ابالفضل (ع) نیز در آن زمان به سقایی می پرداختند و آب را رایگان در اختیار اِبن سَبیل و بی بضاعتان قرار می دادند. ابراز ادب ایشان جلوه ای دیگر از امر به معروف را نمایان می كرد. نمی توان خصلت پاك و زیبایی را در درون داشت و آن را در روابط و زندگی بروز نداد كه این مورد با انجام امر به معروف، مُنافات دارد.

شیطان در مرحله عشق، دائم الذكر و دائم التسبیح بود اما با یك نافرمانی سقوط كرد. شِمر نیز این چنین كرد، او فردی بود كه دوشادوش مولا در جنگ صفین بر دشمن تاخت اما وعده ی زر و سیم، جاه و مقام، یار مولا را مبدل به قاتل فرزند مولا كرد. رهرو و عاشق هرگز عشق و ایمان خود را با شرایط روز، جاه و مقام،‌ پول و ثروت تعویض نمی كند.

گفتیم ماه مبارك شعبان، ماه پیامبر (ص) و ماه رحمة للعالمین است و باز گفتیم باید در صدد شناخت از پیامبر (ص) و از دستورات ایشان برآئیم. فراموش نكنیم سخت ترین امتحانات، برای بنده ی نزدیك تر به خداست. مبادا در امتحانات لب به گلایه باز كنیم و چرایی ها را سر دهیم!!! اگر خواهان و طالب یاریم باید دوستدار حقیقی امتحانات یار نیز باشیم. دقت كنیم دوستدار حقیقی یار و امتحانات یار، تظاهر و فریب را در خود جای نمی دهد، چرا كه خریدار این عشق و دوستی، پروردگار قادری است كه بر همه امور بینا و تواناست. رهرو و عاشق از سختی و امتحانات نمی ترسد و نمی هراسد و با هیچ یك از ظواهر دنیا عشقش را تعویض نمی كند.

بارها گفتیم خداوند نعمات خود را برای برقراری زندگی انسان آفریده است اما در جائی كه انتخاب بین دین و دنیا باشد، عاشق و سالك بی تردید به انتخاب دین و عشق خود می پردازد. برای هر انسانی مهم است كه در چه زمانی چه چیزی را انتخاب كند. پیامبر (ص) و امامان ما مكرر فرمودند كه ” بدون معاش دینداری ممكن نیست “؛ در عین حال كسب و كار باید حلال باشد، چنانچه در این بین فردی از كسب و كاری وسیع تر متنعم شد، می تواند براساس توصیه ها و الگوهای دینی به هزینه كردن آن بپردازد.

به شكرانه سلامت و این كه فرصت عاشقی یافتیم باید به تلاش، زحمت و ریاضت در عشق بپردازیم. حاصل عشق كلاغ به مترسك، نابودی مزرعه است، بنابراین هر عشقی پذیرفته و ثمر بخش نیست. نمی توان طالب عشق و نعمت حاصل از عشق بود و زحمتی نكشید و متحمل سختی هایی نشد. امامان ما، با وجود این كه می توانستند لعل و جواهرها پدید آورند با اندك امكانات زندگی می كردند، ما نیز اگر از حرص و طمع دوری كنیم و به شناخت راه، دین، قرآن، امامان و وظایفمان بپردازیم و عامل به مسئولیتمان باشیم مشمول رحمت و عنایت خاص خدا در دو سرا می شویم.

ان شاء ا… بتوانیم با آراستگی كه مدنظر یار است وارد ماه صیام و ماه مهمانی خدا شویم. مراقب باشیم گاهی به سختی به دست می آوریم و به راحتی از دست می دهیم. مراقب گفتار، نگاه و صبرمان باشیم. ماه مبارك شعبان، ماه امتحان رهرو است. حساب هر كس در نامه عمل خود او ثبت می شود ولی سعی كنیم در هر شرایطی كه هستیم به حُرمت ذكر ” یا علی ” كه گفتیم یك صفت اخلاقی را رعایت كنیم و هرگز از پشت به كسی خنجر نزنیم. در هر رابطه ای چنانچه تصمیم به قطع رابطه گرفتیم خوبی ها را فراموش نكنیم و با عزت و احترام به خود و دیگران به یك رابطه پایان دهیم.

ان شاء ا… هر یك از ما كه در غفلت به سر بریدم یا می بریم با توبه ای از جان به آغوش الهی بازگردیم. مولای ما مولایی است كه مردانگی را هرگز نادیده نگرفتند و در جنگ صفین با این كه می توانستند، آب را بر دشمن نبستند. همچنین در واقعه عاشورا زمانی كه پادشاه جن های شیعه برای یاری رساندن به آقا اباعبدا… (ع) اذن می طلبد، آقا امام حسین (ع) از انصاف و مردانگی به دور می بینند كه یارانشان را گروهی تشكیل دهند كه دیده نمی شوند.

هر چند معصوم نیستیم اما با كمی تلاش می توانیم صفات، روحیات و اخلاقیتمان را همسو با مولودین این ماه قرار دهیم. آگاه باشیم كه اكنون، زمان غفلت نیست و نَفس ما پیش تر از ما در حركت است، نَفسی كه با دشمنی آشكار مدام در صدد غفلت و به بیراهه كشیدن ماست. شیطان تنها با یك غفلت، طعم تلخ طرد شدن را چشید بنابراین در به غفلت كشاندن انسان غفلت نخواهد كرد. تمام اعضای بدن رهروی مولا باید مرید كاملی برای جلب رضایت معشوق باشد. به امید رضایتی كامل. والسلام…