تغذیه روح 2

بسم ا… الرحمن الرحیم

هیچ دردی درمان نمی شود و هیچ مشكلی بر طرف نمی شود مگر این كه مسئله تشخیص داده شود. مشكل و درد یك واژه كلی است. میزان، محل و تحمل دردها متفاوت است. پزشكی موفق است كه در مراجعه با بیمار خود تشخیص درستی دهد، برای تشخیص صحیح لازم است تا انسان برای خود مواردی را در نظر گرفته و در رعایت آن ها كوتاهی نكند تا بتواند تشخیص دهد. برای یك پزشك عكس و آزمایش و … ابزارهای تشخیص دادن هستند.

زمانی ابزارهای تشخیص موثر و سودمند عمل خواهند كرد كه فرد زمان كافی و دقت لازم را برای تشخیص لحاظ كند. برای تشخیص درست لازم است تا زمان بندی درست و صحیحی صورت گیرد. در رفتار ها و عملكرد روزانه گاهی ما نیز همانند پزشكی عمل می كنیم كه در اثر نداشتن زمان و وقت كافی و مراجعه كنندگان زیاد از تشخیص درست بیماری بیمار ناتوان است. گاهی نیز عمل و یا مسئولیتی را می پذیریم و متعهد بر عهدی می شویم و خواهانیم تا در مقابل آنها مسئول، امین و راستگو و صادق باقی بمانیم اما به دلیل مشخص نكردن زمان لازم برای انجام آن مسئولیت دچار مشكل می شویم .

ازدواج به عنوان مقوله مهم كه در جوامع بشری برای حفظ و ادامه زندگی وجود دارد از جمله نمونه های عینی در مسئله تشخیص و زمان بندی است. در بسیاری موارد ازدواج تنها با دیدی ساده در بعد گزینش همسر انجام می پذیرد، در صورتی كه برای ازدواج صحیح، لازم است تا زمان مناسب را با توجه به موقعیت خود تشخیص دهیم.

با توجه به علم روز بشر كه مدام در حال پیشرفت و تغییر است، چنان چه تعصب را كنار گذاشته و همان گونه قضاوت كنیم كه دوست داریم در مورد ما نیز قضاوت شود، متوجه خواهیم شد كه پیشرفت علم روز كه در جهت رفاه بیشتر و فراهم كردن امكانات وسیع تر برای زندگی انسان ها در حال شكوفایی است، پیش تر در آموزه ها ی دینی و عبادی ما وجود داشته است، اما این كه چرا انسان ها از آموزه های دینی در جهت پیشرفت بهره نمی برند، به دلیل تشخیص ندادن و به كار نبستن در زمان صحیح است.

در برخورد با بسیاری از عادت ها، رفتارها، توانمندی ها و امكاناتی كه در درونمان بالقوه نگه داشتیم و از آن ها بی اطلاع هستیم و در برخورد با عدم موفقیت ها در زمینه های مختلف اجتماعی، زندگی و شغلی تنها می توان به عدم شناخت درست و اجرایی نكردن در زمان درست خود اشاره كرد. شناخت زمان موثر و مناسب و به موقع، یكی از اصول بسیار مهم پیشرفت زندگی انسانی در ابعاد مختلف است. به طور مثال، بارها از خواندن نماز در اول وقت گفتیم و شنیدیم اما هیچ گاه به علت خواندن نماز در اول وقت نپرداختیم و از آن اطلاعی به دست نیاوردیم و نخواستیم تا اطلاعی حاصل كنیم.

گاهی افراد در یك موفقیت برابر علمی، تحصیلی و یا شغلی قرار می گیرند كه ممكن است فردی از این افراد علیرغم توانمندی بیشتر به دلیل بهره نبردن در زمان خاص خود در موقعیتی نابرابر قرار بگیرد و افراد دیگر از پیشرفت بیشتری برخوردار شوند.

درختی كه به موقع هرس شود، بار بیشتری ثمر می دهد؛ اما انسان ها نیز همانند درخت، توسط هرس به موقع، به ثمردهی بیشتری می رسند. ما باید به خود فرصت بهره بردن از روشنایی روز و تاریكی شب را دهیم تا آمادگی هرس كردن بدبینی، ناباوری، حسادت، دروغ و رقابت ناسالم  را پیدا كنیم.

هیچ انسانی نمی تواند ادعا كند كه نیاز به راهنمایی و هدایت ندارد. خدایی كه انسان را خلق كرد، به نیاز او آگاه است و اگر تشخیص می داد كه بشر هیچ گاه نیاز پیدا نخواهد كرد، انبیاء و رسولان را برای هدایت او نازل نمی كرد. نیازهای ما بخشی از تغذیه ما محسوب می شوند، مصرف به موقع و به اندازه از مواد غذایی در تغذیه كردن درست جسم و جان ما بسیار مهم و اساسی است. در بسیاری موارد ما از هشدار هایی كه روح و جسم مان به ما می دهند غفلت می كنیم. علیرغم شنیدن هشدارها به تغدیه نامناسب آن ها ادامه می دهیم و در زمانی كه درد و رنج ناشی از غفلت خود را مشاهده كردیم، دست به گله و شكایت از خداوند می زنیم و غفلت خویش را به حساب نظر نكردن خداوند قرار می دهیم.

امروزه انسان های بسیاری با شناخت پیدا كردن از مواد غذایی به پرهیز از برخی خوردن و آشامیدنی ها می پردازند و خود را از خطر قرار گرفتن در معرض بیماری ها دور می كنند و این در حالی است كه عدم شناخت ما از تغذیه روحی و مغزی در بسیاری موارد سهمگین تر و ویژه تر ار بیمار ی های جسمی ظاهر خواهد شد و قدرت و توانایی های ما را از بین خواهد برد.

تصمیم گیری و نتیجه عكس دادن خوبی ها و محبت ها در زمان عصبانیت، ریشه در عدم شناخت ما نسبت به خودمان و نسبت به زمان درست برای انجام عملی صحیح است. بهترین بازه ی زمانی برای انجام یك عمل و یا تصمیم است كه زمان درست نامیده می شود. زمان درست باید مانند ساعت كوك باشد، نباید جلو و عقب تر باشد. بدن ما حكم ساعتی را دارد كه همه چیز در آن مرتب و مشخص و منظم باشد وقتی بدن منظم عمل كند زمان مشخص را به ما نشان می دهد. مغز ما زمانی كه كوك شده و منظم باشد، قادر است تا دستورالعمل صحیح و به موقع صادر كند.

زمان بندی و تشخیص زمان درست از جمله مباحث گسترده علم روز بشر است. همان طور كه قبلاً اشاره كردیم تمامی آموزه های دینی ما و تمامی آموزه های رفتاری و اخلاقی و كرداری ائمه، معصومین (س) و انبیاء مبنی بر مباحثی است كه علم روز بشر را تشكیل داده است. بررسی كردن در دوره زندگی آقا رسول الله(ص) تا پایان زندگی دنیوی آقا امام حسن عسگری(ع) نشان دهنده این است كه هیچ یك از این بزرگواران در زمان خشم تصمیم نگرفته و هیچ یك از فرمان های الهی خویش را در زمان خشم ابلاغ نكردند، حتی فرمان به عبادت.

به كار بستن صوت و لحن در نوع برخورد با دیگران می تواند بهداشت روحی را برای خود و دیگران به ارمغان بیاورد. هر زخمی كه درمان نشود عفونت خواهد كرد و هر عفونت كه عفونت زدایی نشود می گندد و از بین می برد. بسیارند مؤمنینی كه در یك لحظه و با یك جمله تمامی داشته های خویش را از دست دادند و منحرف شدند.
در زمان نادرست و برخورد درست نكردن با مسئله ای می تواند منجر به چنین اتفاقی شود. امیرالمومنین(ع) فرمانی ندادند كه با خواسته الهی مغایر باشد. خواسته الهی نیز جز شرف، پیشرفت، عزت، بزرگی و بزرگواری برای انسان نیست. انسان آفریده نشده تا در ضلالت و گمراهی قرار گیرد.

در ظهر روز عاشورا ابراز عشق كردن ما همراهی و همدلی كردن با صاحب عزا است. همدلی نیاز به شناخت دارد، برای شناخت نیاز به انتخاب زمان درست داریم و برای انتخاب زمان درست نیز نیاز به شناخت از خود است. وجود ما نیاز به برنامه دارد، باید به قدری از درون و وجودمان شناخت حاصل كنیم كه بدانیم در چه زمانی باید كدامین برنامه وجودیمان را فعال و كدامیك را غیرفعال كنیم.

هر پنچ شنبه خواندن ما از عشق و بدون در نظر گرفتن یك زمان خاص و ویژه، یعنی عاشقی و در انتظار عشق بودن. واژه ی ثواب در آموزه های دینی ما بیشتر در زمانی مورد استفاده و اهمیت بود كه مردم در سطح فكری ضعیف تر و عدم فرهنگ مناسب و سواد لازم به سر می برند؛ اما امروزه با توجه به رشد سطح فكری و علمی، انسان ها باید خوب و بد بودن آن چه در آموزه های ما جای گرفته را مورد بررسی و تحقیق قرار داده و با دنبال كردن توصیه ها بر خوبی و نیكی، وجودمان را با آن ها همگون و هماهنگ كنیم.

توصیه بر پرهیز از پرخوری و دست كشیدن از غذا قبل از سیر شدن نیز از جمله توصیه های كلیدی در دین ما است كه علم كنونی بشر نیز به آن اشاره می كند. امروزه همه انسان ها در شرایطی به سر می برند كه علیرغم داشتن  امكانات وسیع و قابل دسترس، میزان گرفتاری، بیماری و افسردگی و عدم موفقیت در آن ها بیشتر شده است.
گم كردن زمان در عین پیشرفت علم است كه انسان های امروزی را این چنین غرق در گرفتاری و بیماری ها كرده است.

از جمله توصیه های دیگر در آموزه های دینی ما، توصیه بر خواب به موقع در شب و سحرخیزی است. مراجعه به زندگی گذشتگان، به روشنی نشان می دهد كه تفرقه و وجود استرس زندگی امروزه، همه انسان ها را تحت شعاع خود قرار داده است. برخاستن دسته جمعی افراد برای ادای نماز و نشستن بر سر یك سفره برای تغذیه كردن جسم، قوت قلب و اعتمادی را در تك تك افراد به وجود می آورد و روح افراد را نیز تغذیه می كرد. بسیاری از اعمال زشت و نابه جایی كه افراد امروزه انجام می دهند از عدم داشتن تكیه گاه مورد اطمینان است. همیشه زاییده ترس، خرابكاری بوده و هست. همیشه ترس باردهی منفی دارد.

انسانی نیز كه خواهان پرواز كردن است باید شرایط و موقعیت خویش را مورد بررسی قرار دهد و امكانات لازم، مكان و محل لازم توانایی خود را مشخص كند. شناخت از زمان و تشخیص زمان مناسب در كوچكترین مسائل رفتاری و كرداری تا بزرگترین و مهم ترین مسائل، كاربردی و قابل اجرا است. عامل بسیاری از دافعه ها و جدایی ها تشخیص ندادن زمان درست برای بیان سخن و یا اجرای عملی است. سخن نگفتن در زمان درست هیچ گاه نمی تواند ثمردهی لازم را داشته باشد. ضعف های رفتاری را خودمان هستیم كه می توانیم در درونمان قوت ببخشیم و یا هرس كنیم و دور بریزیم. اولین زمان و اولین موردی كه در جمع خانوادگی مان حسادت، بخل و كینه ابراز شود باید عاشق بودن و رهرو بودنمان شك كنیم. درخت وجود ما علاوه بر هرس كردن گاهی نیاز به پیوند دارد. در ازدواج نیز اگر فكر هم سو و هم جهت باشد و عشق در مسیر هدف و انسانیت و تكامل قرار بگیرد سودهی و ثمردهی بیشتری خواهد داشت.

برای شناخت خودمان باید با خودمان دوست باشیم و به محبت به خود بپردازیم. برای موفقیت در زندگی مادی و معنوی و عبادیمان لازم است تا از خود شناخت پیدا كنیم. شناخت پیدا كردن نیز مستلزم رعایت و به كار بستن مواردی است كه در مباحث مشق عشق به آن اشاره كردیم.

صوت، لحن،‌ تجوید و در كنار آن آموزه هایی مبنی بر درست رفتار كردن و درست زندگی كردن، مواردی است كه در قرائت و حفظ قرآن باید به آن توجه كرد.

رهرو و عاشق باید با من بیگانه شود. در بسیاری موارد همین من و منیت ها است كه تشخیص زمان درست رفتار را گم می كنند و اجازه نمی دهند تا ما در زمان درست پیش رویم. در چهره رهرو نباید آثاری از نفرت، كینه، ریا و دروغ باشد. وقتی دردی در چهره ای می آید، در چهره رهروان دیگران نیز ظاهر می شود و این یعنی عشق؛ وقتی عشق هدف است، بال و پر آن نیز كمال، قرب و معرفت پیدا كردن است و راهی كه برای عاشق باز می شود راه ایمان، باور و اعتقاد و توانمندی و شرف انسانی است.

شرف انسانی به ما اجازه نمی دهد تا ظلم كنیم، خیانت كنیم، تا حق مظلومی را ناحق كنیم و طمع كنیم. شرف انسانی به انسان اطمینان می دهد كه خداوند رازق و روزی همه انسان ها را معین كرده است. شرف انسانی می داند كه عشق خداوند به بنده پایان ناپذیر است.

در طول تاریخ بشر، هیچ گاه دیده نشده كه نقاشی و هنرمندی چهره معشوق خویش را به صورت اژدها نقاشی كرده باشد و تاریكی را در زمینه نقاشی خود حاكم كرده باشد. عشق زیبایی می آفریند و زیبایی زمانی دل انگیز است كه به درون وصل شود و در وجود آدمی قرار گیرد. زیبایی های ظاهری محكوم به از بین رفتن هستند ولی زیبایی درونی هیچ گاه كم نمی شود و از بین نمی رود. از ابتدای خلقت انسان ها، زیبایی واژه مادر همیشه باقی و برقرار بود و هست. هر بار به كار بردن كلمه مادر سرشار از عشق، عطوفت و مهربانی است. صداقت و ‌وفاداری زیبایی درونی اند و هیچ گاه آفت نمی گیرند. بدبینی، بدگویی، كینه، بخل، حسد نمی توانند زیبا باشند.

توصیه آقا امیرالمومنین(ع) است كه برای سخن گفتن باید در زمان مناسب دهان گشود. گفتیم برای عشق، برای سخن گفتن، برای ادای نماز، برای انجام امورات دنیوی، همه و همه باید زمان مناسب و درست را در نظر گرفت. نامه آقا امیر المومنین(ع) به مالك اشتر تابلوی تمام نمایی از درس و بندگی است. با تشخیص زمان مناسب است كه می توان فاتح قله های موفقیت شد. والسلام…