سفر به درون مطابق با سفر به سرزمین وحی

بسم ا… الرحمن الرحیم

موسم حج فرا رسیده و نوای لبیك كاروان نورانی آقا ابا عبدا… (ع)  برای حركت به سوی خدا در جان ها طنین انداز شده است. كاروانی كه سراسر عشق، محبت و درس بود و دایره المعارفی از زندگی و بندگی حقیقی بود. اعضای كاروان آقا ابا عبدا… (ع) هر یك به نوعی برای رسیدن به سعادت و كمال و قرب در این حركت عظیم الهی گام برداشتند و به طور عینی و عملی راه سعادت و بندگی را به انسان ها آموختند.

هر سفر مقدمه و پیش نیاز خود را داراست. حج و سفر به سرزمین وحی از جمله سفرهایی است كه هر مسلمانی آرزوی رفتن به سوی آن را دارد، اما مهم تر از هر سفری، سفر انسان به درون خویش است، سفرهایی كه در قالب اعمال ما صورت می پذیرد. بارها گفتیم از جمله واجبات برای رهروی و بندگی كردن شناخت حاصل كردن است و باز اشاره داشتیم كه انسان تا از خودشناسی عبور نكند نمی تواند وارد بر خداشناسی شود. لازمه هر سفر نیز شناخت حاصل كردن، كسب اطلاعات و به دنبال آن مدیریت است تا بتواند برای انسان مثمر ثمر واقع شود.

هر سفری هدفی را دنبال می كند، هر چند این سفر به نوعی تفریحی و سرگرمی باشد، چرا كه ممكن است علاوه بر استراحت و تفریح برای فرد سرشار از تجربه و اطلاعات باشد. بر اساس متقضیات و شرایط خاص، ممكن است، گاهی اوقات اعمالی وجود داشته باشد كه در پیشگاه الهی اجر و قربی والاتر از انجام مناسك حج را دارا باشد.

ترك اعمال و نیمه رها كردن حج، توسط امام حسین (ع) نیز از جمله همین موارد بود كه تاریخ و خُدعه دشمنانِ دین و امامت سبب شد تا در مقابل عمل امام زمان خویش كیسه هایی مملو از زر در اختیار شُرَیْع  قاضی بگذارد تا حكم ارتداد برای امام معصوم صادر كند و ایشان را در برابر نرساندن مناسك حج محكوم نماید. در حقیقت، حركت آقا اباعبدا… (ع) به سمت نینوا هم اصل طواف بود، هم اصل سعی در صفا و مروه و هم اصل قربانی كردن.

ابراهیم خلیل ا… (ع) تنها عزم بر قربانی كردن اسماعیلش را كرد، در حالی كه آقا امام حسین (ع) علاوه بر همه عزیزان خویش، طفل شش ماهه اش را در عمل، قربانی خدای یكتا كرد. در هیچ دین و آینی سرباز شش ماهه نداریم و نخواهیم داشت. جایگاه سرباز شش ماهه اسلام به قدری والا است كه آقا رسول ا… (ص) در جمع صحابه و یاران سه مرتبه سوگند یاد می كنند و می فرمایند: اُنشُدكَ بِدَمِ المَظلوم و زمانی كه اصحاب از ایشان سؤال كردند كه این مظلوم كیست و این خون از آن كیست، ایشان به شش ماهه آقا اباعبدا… (ع) اشاره فرمودند. حدیث آقا رسول ا… (ص) در واقع پاسخ به سخنان و مطالبی بود كه در كتب اهل سنن، ضِد حركت آقا امام حسین (ع) نگاشته اند. آقا علی اصغر (ع) علی رغم سن و سال كم خود در ردیف دارندگان مقام باب الحوائج واقع شدند. در عترت آل رسول ، آقا امام موسی كاظم (ع)، آقا ابا الفضل العباس (ع)و آقا علی اصغر (ع) هستند كه از جایگاه باب الحوائج برخوردار هستند.

هر سفر بدون هدف و بدون برنامه مطمئناً سفری بی حاصل خواهد بود. شناخت نداشتن از محل و امكانات موجود در سفر، فرد را دچار مشكل خواهد كرد. در هر موردی،‌ مدیریت كردن لازمه موفقیت است و برای هر مدیریت موفق، كسب اطلاعات، ضروری و واجب است.

هم زمان با سفر جسمانی حجاج به سرزمین ججاز و بیت ا… الحرام خوب است تا ما هم سفری درونی و روحانی را به سرزمین وحی آغاز كنیم. با دل و جان هم می توان مقدمات سفر مهیا كرد و طواف كننده عشق و زائر بقیع شد. مسافر سرزمین امن الهی شدن شرایط خاص را می طلبد، به طور مثال: پسندیده نیست كه كسی در همسایگی و خویشاوندی ما گرسنه به سر ببرد و نیازمند باشد و ما خود را مجاب به رفتن به این سفر الهی كنیم. رفع نیاز نیازمند و درمان درد دردمند شدن خود از جمله سفرهای الهی و قابل قبول نزد خداوند است. تاریخ سفر حجاج، ‌همیشه بیانگر این موضوع بوده است كه هرگاه فردی از سفر خویش گذشته و هزینه سفر خود را برای رفع نیاز نیازمندی صَرف كرده، نه تنها در عالم معنویت بلكه در عالم جسمانی نیز در طواف خانه خدا حضور داشته و همسفران شاهد بر این امر بوده اند.

توجه به اهمیت سفر، توشه برداری و درس گرفتن در سفرهای درونی تا قبل از رسیدن به روز خاص عرفه، می تواند بسیاری از خصلت ناشایست ما را مبدل به زیبایی كند. برای رهرو مولا رعایت احكام الهی به تنهایی كافی نیست بلكه رهروی مولا باید نواقص و كم و كاستی های رفتاری خویش را بشناسد و به رفع این نواقص بپردازد و خود را آماده قربانی كردن ضعف ها كند. همراهی نكردن با غیبت كنندگان، وفای به عهد و پیمان، پرهیز از قضاوت عجولانه از جمله خصوصیاتی است كه برای رفع آن نیاز به توجه و تمركز بیشتری است. رعایت نكردن هر یك از این خصوصیات می تواند بسیاری از اعمال خوب ما را تحت الشعاع قرار دهد.

بارها گفتیم بارزترین خصلت حضرت رسول (ص) حُسن خلق ایشان است اما آیا ما توانسته ایم در پیروی از پیامبر (ص) خویش، خصلت زیبای حُسن خلق را در درونمان نهادیده كنیم؟ آیا توانستیم در برابر بادهای مخالف زندگی،‌ صبر و خویشتن داری را در درونمان حفظ كنیم؟ آیا توانستیم در برابر عصبانیت مقاومت كنیم و اجازه ندهیم بر اعمالمان تأثیر گذارد؟ آیا توانستیم واژه دروغ و دروغ گویی و غیبت و تهمت را از دایره لغات درونیمان خارج كنیم؟  و آیا توانستیم درد ضجر آور بخل و حسادت را در درونمان درمان كنیم؟

همه ما انسانیم و ضعیف،‌ كه گاهی اوقات خود را در اسارت شیطان نفس قرار می دهیم. براساس آنالیز های هفتگی (چهارشنبه ها) بسیاری از كاستی ها و ضعف هایمان را می شناسیم اما اینكه چه زمانی را باید اختصاص دهیم تا از ضعف ها دور شویم و در صف شایسته ترین ها قرار گیریم ملزوم به برداشتن گام نخست و سعی و تلاش در جهت مبدل كردن ضعف ها به قوت ها، بدی ها به خوبی ها است. به یاد داشته باشیم كه خصوصیات اخلاقی ما سال هاست كه با ما همنشین است، به خودمان فرصت دهیم و در راه تلاش برای تغییر برخی از خصلت ها دست از ممارست برنداریم. خداوند به انسان فرصت داده است و به پایان رسیدن زندگی دنیوی انسان ها در گنجینه اسرار الهی خود قرار داده تا هیچ انسانی تا آخرین لحظه از رحمت، مهربانی و كرم پروردگار خویش مأیوس نشود. ناامیدی انسان ها را به ورطه هلاكت و نابودی می گشاند و انسان را در آغوش مستقیم شیطان قرار می دهد. خدای مهربان با باز گذاشتن درهای توبه و استغفار، فرصت بازگشت را به بنده های خویش داده است.

كوشیدن در رفع یك نقیصه، تصمیم گیری و هر آن چه ما را وادار به حركت به سمت جلو و رسیدن به تكامل كند و هر فكر و حركتی كه ما را به سمت خودشناسی پیش ببرد، سفر محسوب می شود. سفری كه می تواند آغاز سفرهای بزرگتر، ‌پر ثمرتر و نتیجه بخش تر باشد. هر قدر غفلت ما به دلیل مشكلات و روزمرگی ها ما را از سفر به درون باز داشته است،‌ اكنون و در این ایام بهترین فرصت برای آغاز سفر است، سفر به سوی خدا و سفر برای اطاعت كردن از فرامین الهی و دوری از نفس اماره. فراموش نكنیم سفر به درون و آگاهی یافتن از درونیات و اصلاح آن در بسیاری موارد پر ثمرتر و سودمندتر از سفر جسمانی بدون شناختی است كه انسان ها به سمت سرزمین وحی دارند.

سفر به حج از جمله شعائر اسلامی و واجبات در فروع دین ماست، اما چگونگی رفتن به این سفر نیز بسیار مهم است. هر چند بخشندگی خداوند اجازه نمی دهد تا رنج سفر در مسافران حج نادیده گرفته شود و عفو و مهربانی خود را شامل حال میهمانان خود می كند اما اجر معنوی والا نصیب مسافرانی خواهد شد كه با شناخت كامل قدم در راه طواف خانه حضرت دوست برمی دارند. خداوند عادل است و از عدل خدا به دور است كه برای میهمانان خویش، بساط میهمان نوازی مهیا نكند. حرام خداوند در هر مكان و هر زمان حرام است. فقط كافی است یاد بگیریم با خودمان صادق باشیم و به خودمان دروغ نگوییم و وفادار بر عهد و پیمانمان باشیم؛ آن وقت است كه بنیان محكمی از بندگی خواهیم داشت.

اهمیت پرداختن به دین خدا و قرآن خدا،‌ محكم كردن جایگاه آن ها، در واقع همان حركت آقا اباعبدا… (ع) به سمت قربانگاه نینوا بود. در خطر بودن دین خدا دلیل واضح و روشن نیمه رها كردن مناسك حج آقا امام حسین (ع) و سفر به سمت كربلا بود. سفری كه نتیجه اش زنده شدن دوباره دین و قرآن و امامت بود.

خداوند قدرت خلاقیت، تدبر و اندیشه رادر وجود انسان قرار داده است و به فرموده مولا (ع)، مبنی بر متفاوت بودن هر روز انسان به این دلیل است كه ایشان بر قدرت نهاده شده است در وجود انسان آگاه است. هر چیزی كه انسان به كار نبندد و راكد باقی بماند محكوم به فنا است. بهترین و زلال ترین آب در زیباترین ظرف تبدیل به گنداب خواهد شد. انسان برای ایستایی آفریده نشده است. همه مخلوقات را خداوند خلق كرد و در اختیار انسان قرار داد تا انسان به سمت و سوی تكامل به حركت در بیاید. توصیه ها و احادیث فراوانی از بزرگان، ائمه و معصومین (س) مبنی بر حركت انسان ها به سمت كمال وجود دارد كه از جمله آن ها حدیث آقا رسول ا… (ص) است كه می فرمایند: ز گهواره تا گور دانش بجوی.

فراموش نكنیم پیشرفت تمامی علوم بشری در قرآن وجود دارد. خداوند روزی و حق حیات هیچ انسانی را به خاطر اعتقادات و باورهای دینی او سلب نمی كند. خداوند به انسان ها فرصت داده است تا هرگاه و هر لحظه ای كه اراده كردند با نام او و رسول او به انسانیت و به خدای خویش باز گردند. خداوند هیچ اجبار و اكراهی در دین قرار نداده است. در عین حال فرصت را برای تمامی بندگان خود مهیا كرده است. باید به سوی خدایی كه به بنده بخشنده، مهربان و رحیم است، دائم السفر بود و مدام او را شاكر بود. چنان چه ناظر بودن خدا را در هر امری مَد نظر قرار دهیم رفته رفته از معصیت ها فاصله گرفته و به خدا نزدیك تر می شویم.

شاكر باشیم و دعاگو،‌ متبسم باشیم و از حُسن خلق برخوردار باشیم تا توشه ای مملو از زیبایی برای آخرت فراهم كنیم. خوبی هایمان را به خاطر خدا و این كه فرد مورد نظر، بنده خداست به انجام رسانیم. بر عصبانیت هایمان كنترل بیشتری داشته باشیم و در حین عصبانیت مولایمان را در نظر داشته باشیم .

هر شب تنها چند دقیقه پرداختن به اعمال روزانه یمان می تواند بسیاری از توقعات را تبدیل به مسوولیت كند و از ما فردی مسوول، پدید آورد. در شادی ها و رویداد های خوش زندگی هم به پیشگاه خدا سر بزنیم و فقط توقعات را به درگاه باری تعالی نبریم كه خدای كریم همه چیز را برای بنده و بنده را برای خویش آفرید. اگر خداوند بر مولا (ع) عاشق نبود ما نمی توانستیم عاشق بر مولا (ع) باشیم.

برگشت همه ما به سوی خدای یكتاست، انبیاء و اولیا همگی آیت و نشانه اند تا ما ره گم نكنیم اما افسوس كه گاهی غرق شدن در وسوسه ها ما را از نور به سمت ظلمت سوق می دهد. هر لحظه انسان نیازمند نور و روشنایی است.  انسان باید اهل اندیشه باشد. مؤمن باید زرنگ باشد. والسلام…

Check Also

مدیریت در خودشناسی (ایام حج)

بسم ا… الرحمن الرحیم نوشتن ضعف ها و برنامه ریزی به جهت رفع آن ها …