مشق عشق 110 درس هایی از تکامل، معرفت، خودسازی
بسم ا… الرحمن الرحیم
آقا امیرالمومنین (ع) همان بزرگ مرد و قرآن ناطق الهیست که به موجب علم لدنی که دارا هستند، هر نهانی برایشان آشکار و هر دردی و غم و غصه ای هویداست. ایشان نانوشته و ناخوانده ها را می دانند و می خوانند. ای کاش همه می دانستیم و همه می دانستند که در جانِ اسلام چه زیبایی ها و سعادتمندی های بزرگی نهفته است. آن وقت از این همه ساده انگاری و غفلت ورزی به دور بودیم. ظاهربین نباشیم و قدری عمیق، زندگی و بینش معصومین (س) را جستجو کنیم و آن را در مسیر تقویت بندگی و بهبود زندگی مان قرار دهیم.
بارها گفتیم اولین عاشق، خداست که عاشق شد و انسان را خلق کرد. در عالم الهی، عشق ورزی وقتی زیبا و خاص تر می شود که عشق ما در درگاه معبود پذیرفته شود، آن گاه باب عشق گشوده می شود و عاشق در جایگاه معشوق و معشوق در جایگاه عاشق قرار می گیرد. در عصری زندگی می کنیم که برای درک معبود و کسب معرفت نمی توان هم چون گذشته، گوشه ای عزلت برگزید بلکه باید با توجه به دین اسلام که دینی مطابق با مقتضیات روز انسان هاست پیش رفت. امروزه همان گونه که سبک زندگی ها تغییر کرده، سبک و طریقه عبادت کردن ها نیز تغییر کرده است. خداوند هرگز از ما نخواسته تا مسئولیت ها، زندگی و معاش خود را نادیده بگیریم و تنها به عبادت بپردازیم.
پیامبران و امامان ما دستورات الهی را در نهایت انعطاف و عطوفت به انسان ها آموختند و قوانین الهی را برای آنان بازگو کردند و طریقه درست زیستن رو عملاً به آنان نشان دادند. دستور خداست که ساعات شبانه روز یک فرد باید به سه بخش (خواب و استراحت، کار، عبادت) تقسیم شود تا هر نوع نیاز روحی و جسمی او تأمین شود. همیشه گفتیم جسم و روح تواماً باید پرورش یابد تا ضعف یکی مانع پیشرفت دیگری نشود.
عشق همان میانبر خدا برای رسیدن به قرب الهی است که می تواند اسباب رشد و تعالی انسان شود. خداوند انسان ها را با استعداد و توانایی های متفاوت آفریده است، صرف نظر از مقایسه نوع عمل و عبادت خود با دیگری باید همه توانمندی خود را در مسیر خداوند قرار داد تا به نتیجه مطلوب در بندگی رسید. مقایسه کردن خود با دیگران پیامد خطرناکی هم چون یأس و ناامیدی را در پی دارد. بنابراین هرگز با این فکر که دیگران می توانند در فلان عرصه بهتر از من باشند و یا من توانایی ورود به فلان کار یا عبادت را ندارم، مغزمان را مسموم و درونمان را تُهی نکنیم.
هر انسانی برحسب توانایی و ظرفیت هایی که در درون خود دارد، قابلیت انجام کارهای زیادی را خواهد داشت ولی هرکس بر حسب شرایط و ویژگی فردی که داراست از توانمندی خود استفاده می کند. خدای مهربان براساس وسع هر انسان از او تکلیف می طلبد، پس هنگامی که خداوند می خواهد تا در زمانی از معافیت های بندگی استفاده کنیم نباید سرپیچی کنیم و باید مطیع باشیم. بیماری که روزه داری برای او ضرر دارد و می تواند از معافیت خدای مهربان بهره ببرد، چنانچه بخواهد با حال بیمار ادای بندگی کند، تنها به خود زیان رسانده و خود را از مهر بی پایان خدا محکوم کرده است؛ چرا که خداوند بر او مهربانی کرده در حالی که او بر خویش مهربان نبوده است یا فردی که نماز می خواند اما در آغاز و پایان هر نماز می گوید: می دانم که نماز من اشتباه است و مورد قبول واقع نمی شود. آن که عبادتی را مُهر تائید می زند و یا آن را نمی پذیرد تنها خداست، پس هرگز اجازه نداریم خود تعیین کنیم کدام عبادتمان مورد قبول واقع می شود یا نه؟
قصص قرآنی و سیره زندگی ائمه نمونه هایی بارز از چگونگی بندگی کردن است. یاد بگیریم مقایسه را کنار بگذاریم و بر آنچه تعهد کردیم و پیمان بستیم وفادار باشیم، آن وقت بی تردید بنده ای قابل قبول و معتبرتر نزد پروردگار خواهیم بود. عملِ کم و با کیفیت بسیار ارزنده تر از عمل بی شُماریست که موجب دلزدگی و خستگی انسان شود و میل او را به معبود کمرنگ کند.
وقتی در زیربنای اولیه خودشناسی می لغزیم، نباید به تعهدات جدید ورود پیدا کنیم؛ چرا که هر عهد شکستن دریچه ای تازه برای ورود شیطان مهیا می کند. عهد و پیمان بستن قبل از هر چیز، مستلزم داشتن اراده ای قوی و آهنین است. اگر در راه خودشناسی به چنین اراده ای دست یافتیم با اطمینان خاطر پیمان ببندیم و بر عهد خود استوار باشیم. بسیاری از شکست ها و عدم موفقیت های ما نشأت گرفته از عدم شناختی است که نسبت به ظرفیت های خود داریم. انتخاب گزینه های سخت و سنگین در بندگی بدون شناخت از میزان توانایی، ظرفیت و عدم آگاهی ما می تواند ما را تا همیشه از حرکت در مسیر الهی باز دارد.
تصور اشتباهی است که فکر می کنیم عمل نکردن بهتر از عمل نقص دار انجام دادن است، درست مثل کسی است که فکر می کند نماز نخواندن بهتر از نماز اشتباه خواندن است. ما تنها بنده ایم و موظفیم تا در جایگاه بندگی عمل کنیم و مجاز نیستیم که در جایگاه پروردگار نیز اظهار نظر کنیم. چگونگی انجام عمل و نیت است که به کار ما بها می دهد و آن را نزد خداوند زیبا جلوه می دهد. برای تقویت اراده از کم ترین و ضعیف ترین مراحل بندگی شروع کنیم تا استمرار و پیشرفتمان موجب انگیزه بیشترمان شود و راه برایمان دل چسب تر گردد.
چنانچه فردی حقیقتاً در پی کسب معرفت و افزایش ایمان باشد هرگز به ریاکاری نزد سایرین نمی پردازد و به جای حذف عمل نیک در صدد رفع نواقص و ضعف عملش برمی آید تا هم به رشد خودش کمک کرده باشد و هم به قبولی عملش در پیشگاه الهی. خود را فریب ندهیم و این تصور باطل را با خود حمل نکنیم که می توانیم خداوند را نیز فریب دهیم. خداوند بر هستی و عالم و هر آنچه در آن آفریده تسلط کامل دارد و در هر عملی قبل از ما، به نیت و درون ما آگاه است. بنده و عاشق کسی است که از خود و فرامین خدای خود آگاهی دارد و بر آنچه بر زبان می آورد و بیعت می بندد، استقامت می ورزد.
بارها گفتیم عشق ناپاکی نمی شناسد، پس بنده راستین با گناه و دعوت های شیطان میانه ای ندارد و از هر ریا و تظاهری به دور است. انسان ها مخلوقات خدایی با اراده و قوی هستند ولی وقتی فرو می ریزند که دلبسته دنیا می شوند و زیربنای انسانی خویش را سست و بی اساس بنا می کنند. خدای ما خداییست که همه نعمات را برای انسان و انسان را برای خود آفریده است اما از او نخواسته تا بخاطر دنیا، دنیا و آخرتش را نابود کند.
اگر تسلیم خدا باشیم در اوج فقر، غنی هستیم و در اوج نیاز، بی نیاز. باور و ایمان ماست که بنده واقعی در فقر و نیاز می داند که خدایی غنی و بی نیاز پشتوانه و حامی اوست بنابراین نمی هراسد. انسان توانمند است و با قدرت فکر و اندیشه خلق شده است. سخن خداوند همانند سخن انسان نیست که گفته شود و به راحتی به دست فراموشی سپرده شود.
خداوند فرموده بخوانید مرا تا شما را اجابت کنم. پس لغزش ها را دور کنیم تا بتوانیم پروردگارمان را بخوانیم و اجابت شویم. انسان هر ضعفی را پیدا کند و در رفع آن برای رسیدن به خدا تلاش کند، خداوند نیز او را یاری می کند تا سریع تر به نتیجه برسد. بدانیم خداوندی که راه سبز عاشقی برایمان ترسیم کرده پیش از هرکس ما را دیده و شنیده است. امید که در رسیدن به قرب اجابتمان کند، آن که نگفته هایمان را شنید و نانوشته هایمان را خواند. والسلام…